Borstkanker is een van de best bestudeerde vormen van kanker en gelukkig heeft onderzoek aangetoond dat er een aantal dingen zijn die je kan doen om het risico op de terugkeer van borstkanker te verlagen.
Als cancer-survivor hoop ik dat je lijf je getriggerd heeft om er zuinig op te zijn en dat je er alles aan wilt doen om het zo gezond mogelijk te houden. Want dit laatste is belangrijker dan ooit na de behandeling van borstkanker. Een gezond gewicht, bewegen en het eten van goede voeding kan je helpen om het risico op te terugkeer te verkleinen. En dat niet alleen: het zal je ook helpen om je te beschermen tegen andere mogelijke gezondheidsproblemen.
Het krijgen/behouden van een gezond gewicht
Een gezond gewicht na kanker is een van de belangrijkste onderwerpen voor jou. Het verlaagt het risico op de terugkeer van kanker. Daarnaast is het gekoppeld aan een lager risico op het krijgen van lymfoedeem. Kijk je verder dan is een gezond gewicht ook belangrijk voor een lager risico op het ontstaan van andere ziekten, zoals Diabetes II en hart- en vaatziekten. Helaas maar waar: 1 op de 3 cancer-survivors ontwikkelt een metabool syndroom en een gezond gewicht kan het risico daarop waarschijnlijk verlagen.
En hoe fijn is het dat een gezond gewicht ook bijdraagt aan een betere kwaliteit van leven en het lichamelijk functioneren. Het is toch zoveel fijner als je je blij voelt in je lichaam en je vrij kan bewegen? Met meer gemak de trap oplopen, de ramen wassen, sporten en in een stoel zitten. Dat gun ik echt iedereen. En als je dat eenmaal hebt bereikt mag je genieten van al die voordelen, voor lange tijd.
Drastisch afvallen is ongezond
Wil je afvallen doe dit dan niet drastisch. Dat is ongezond voor je lichaam. Kijk met een professional naar je voedingspatroon en maak keuzes die bij je passen. Op deze manier kun je geleidelijk gewicht verliezen zonder schade toe te brengen aan je lichaam. Een extreem dieet met heel weinig calorieën is ongezond voor je lichaam omdat je lichaam al veel energie nodig heeft om alle processen in je lichaam draaiende te houden. Ga je weken lang op bijvoorbeeld een 600 kcal dieet leven dan kunnen deze processen stil vallen en gaat je lichaam in de overlevingsmodus. En dat is niet goed voor je eigen gezondheid en fitheid.
Wil je afvallen, doe dit dan met beleid en onder begeleiding van een professional. Stapje voor stapje zoals het bij jou past en goed voelt.
De dagelijkse realiteit
Bij ons in huis zijn er ook grote verschillen in wat we lekker vinden. Dat maakt dat we koken volgens een gemene deler, iedereen doet wat water bij de wijn. Ik houd meer van groente en vis, de ander van salade en aardappels, weer een ander eet liever een goed stuk vlees. Voor iedereen apart koken doen we niet, want dat past niet in ons ritme. Dus houden we elkaar in evenwicht door af te wisselen in wat we koken.
Daarnaast heb ik mezelf een aantal dingen afgezworen omdat ik weet hoeveel calorieën er in zitten of hoe ongezond het is. Dat zijn bijvoorbeeld een croissantje, gevulde koek, boterkoek, frikandelbroodje of saucijzenbroodje. Verder eet ik geen varkensvlees, behalve een uitgebakken spekje. Tja en ooit ben ik zo misselijk geworden van een zakje TumTum dat ik dat ook niet meer eet. Omdat ik een zoetekauw ben haal ik er maar zo min mogelijk van in huis. Een cheat-moment voor mij is een pure bounty. Ik dacht dat valt nog wel mee: kokos en pure chocola. Niets bleek minder waar toen ik pas een keer op de verpakking keek. 250 kcal per bounty. Jee, wat veel. Dat is mij het nu ook weer niet waard, dus ook die gaat op mijn lijstje.
Guilty pleasure
Wat ik hiermee wil zeggen is dat je leven, de mensen in huis en je ritme veel invloed hebben op je eetgewoonten. In je maaltijden kun je stapje voor stapje gezonder worden. Maar ook door eens te kijken naar de hoeveelheid kcal van je guilty pleasure en dan te bedenken of je dat waard is. Is dat je het waard dan vraag ik aan je hoe vaak je dat per maand waard is? Schrik je van de hoeveelheid kcal en is het teveel voor hoe lekker het is, dan ga je die vanaf nu niet meer kopen.
Lichamelijk actief zijn
Onder cancer-survivors van borstkanker hebben studies een verband aangetoond tussen de lichamelijke activiteit en een lager risico op de terugkeer van borstkanker.
Ben je dagelijks in beweging, bijv. 30 minuten per dag wandelen, dan heeft dat een positief effect op je dagelijks functioneren, je energie en het lichamelijk functioneren. Het is niet precies duidelijk hoeveel activiteit nodig zou kunnen zijn, maar meer lijkt beter te zijn. Daar komt bij dat je ook minder kans hebt op het ontstaan van lymfoedeem.
Heb je lichamelijk nog klachten dan kun je ook overwegen om een fysiek programma onder begeleiding te volgen. Dat kan bij de oncologie-revalidatie of bij speciaal opgeleide oncologie-fysiotherapeuten. Je kan ook het e-book “Kom in beweging” van Shit or Shine aanvragen om nog meer informatie te krijgen over bewegen. Schrijf je in voor onze nieuwsbrief, dan krijg je het gratis toegstuurd!
Het eten van gezond voedsel
Wat is nu gezonde voeding? En wat zijn de verschillen per persoon? Want door mijn specialisatie in het darmmicrobioom kan ik je vertellen dat er net als bloedgroepen ook verschillende type darmgroepen zijn. De soort en hoeveelheid van bepaalde bacteriën bepalen in welke groep (enterotype) je valt. 1, 2 of 3. Bij 1 verteer je heel goed eiwitten en vetten bijvoorbeeld. Dat maakt ook dat het ene lichaam beter koolhydraten verteert dan een ander.
Daarnaast zijn de meeste studies gedaan naar onderzoek met brede voedingspatronen en het risico op de terugkeer van kanker. Er is niet gekeken naar specifieke voedingsmiddelen. Het is niet duidelijk of een speciaal dieet het risico op de terugkeer van borstkanker kan verlagen. Maar wat dan wel?
Studies hebben aangetoond dat breastcancer-survivors die veel groeten, fruit, volle granen, kip en vis eten langer lijken te leven dan degene die veel geraffineerde suikers, vetten, rood en bewerkt vlees eten. En het blijft natuurlijk moeilijk om te achterhalen of dit komt door de effecten op de eventuele borstkanker of door de voordelen op het hele lichaam.
Ook hebben studies onder vrouwen bij vroege borstkanker aangetoond dat je door een lagere vetinname het risico op de terugkeer van borstkanker verlaagt. In deze studies waren de vrouwen ook afgevallen, waardoor het niet duidelijk is of het door minder vetinname komt of door het afvallen.
Geef je lichaam rust en tijd
De woorden rust, reinheid en regelmaat kwamen vroeger vaker voor dan nu. Toch zijn deze woorden op weg naar een coming back. Alleen al als je kijkt naar het woord rust. Door bijvoorbeeld 12 uur niet te eten of te drinken geef je je lichaam rust zodat het tijd kan spenderen aan alle processen in je lichaam. Door het aantal eetmomenten terug te brengen naar 3 tot 6 geef je je lichaam rust om de spijsvertering goed te laten verlopen.
Zijn sojaproducten veilig na borstkanker?
Veel vrouwen vragen zich af of sojaproducten veilig zijn om te eten na een diagnose van borstkanker. Soja voedingsmiddelen zijn rijke bronnen van verbindingen, genaamd isoflavonen, die oestrogeen-achtige eigenschappen in het lichaam kan hebben. Echter, sommige recente grote studies hebben niet gevonden dat soja voedselinname de kans op terugkeer van de borstkanker beïnvloedt of de overlevingskansen vergroot. Het bewijs is niet duidelijk. En daarbij vind ik persoonlijk dat als je lichaam niet gewend is om van jongs af aan sojaproducten te eten, dat je daar dan ook niet zomaar aan moet beginnen.
Alcohol en borstkanker
Het is duidelijk dat alcohol – al zo weinig als een paar drankjes per week – het risico van een vrouw op borstkanker verhoogt. Het drinken van alcohol kan leiden tot hogere niveaus van oestrogeen in het lichaam, die in theorie het risico op de terugkeer van borstkanker kan verhogen. Maar het bewijs is nog mager om dit definitief te bevestigen. Het is het beste om geen alcohol te drinken. Voor vrouwen die wel drinken, is het advies om de inname te beperken tot maximaal 1 drankje per dag (in het weekend). Hiermee verlaag je het risico op het krijgen van bepaalde vormen van kanker, inclusief borstkanker.
Geen alcohol drinken biedt vele andere voordelen, waaronder een lager risico op overgewicht en een positief effect op je hart- en bloedvaten. Je belast je lever minder om de alcohol te verteren in je lichaam. En je lever heeft ook al zo hard gewerkt als je bijvoorbeeld chemotherapie hebt gehad. Wil je toch graag alcohol dan is mijn advies om het 2 avonden in de 10 dagen te doen met een maximum van 2 glazen per avond. Dan heeft je lichaam 8 dagen per week minder werk te doen en bouw je meer rust in voor je lever.
