Een huisarts heeft onderzoek gedaan bij 350 vrouwen die meer dan 5 jaar geleden behandeld zijn voor borstkanker. De informatie uit deze groep heeft ze vergeleken met eenzelfde groep vrouwen die geen borstkanker hebben gehad. Gelukkig hebben de meeste vrouwen geen restklachten van de behandeling. Een kleine groep heeft zelfs 5 tot 10 jaar na de behandeling nog last van klachten. Deze klachten zijn dan voornamelijk de vermoeidheid en angst. Angst voor terugkeer van de kanker. Ook blijkt dat de hartfunctie wat verslechterd kan zijn, wat de betreffende huisarts in de gaten kan houden.
Vermoeidheid na kanker
Vermoeidheid na de behandeling van kanker horen we vaak. Dat is de nummer 1 klacht onder alle cancer survivors. 20 tot 40% van de mensen ervaart vermoeidheid in de jaren na de kankerbehandeling. De vermoeidheid is vaak anders dan het moe zijn. Het kan je gewoon overvallen, op de raarste momenten van de dag. Soms is er in jouw ogen geen enkele aanleiding voor. Dat maakt ook dat deze vermoeidheid een enorme impact kan hebben op je leven. Mijn vriendin Astrid bijvoorbeeld, zij heeft haar baan moeten opzeggen omdat er te veel momenten op kantoor waren dat ze ineens moe werd en naar huis moest om te rusten. Geplande afspraken kon ze dan niet nakomen. Doordat ze zichzelf nogal bezwaard voelde is ze gestopt met werken.
Of je bent van plan om naar een feestje te gaan. Je hebt er zin in, je hebt weinig gedaan de afgelopen dagen zodat je energie hebt. En net een uur voordat je wilt gaan overvalt de vermoeidheid je. Helaas moet je afzeggen. Je baalt want er was op je gerekend met het eten. Als je omgeving dit niet begrijpt dan kunnen ze anders over je gaan denken. Ook jij kan je heel bezwaard voelen en daardoor bij voorbaat al niet gaan, of feestjes af gaan zeggen.
Mijn tip voor jou
Die heb ik van Astrid gejat, want zij heeft hier een geweldige oplossing voor. Zorg ervoor dat je omgeving weet dat de vermoeidheid je overvalt en zorg vooral dat degene waarmee je hebt afgesproken dat ook weet. Je plant alles wat je leuk vindt gewoon in en als het niet gaat dan bel of app je af. Of dat nu een dag of een uur van tevoren is. Dat maakt niet uit. In de vriendengroep van Astrid weet iedereen dat en het respect voor Astrid is groot. Want we zien dat zij geniet van het leven zoals het wel kan en ze benut de momenten die ze kan en wil benutten. En nu hoeft ze het al helemaal niet meer te vertellen, want iedereen weet het gewoon. En dat terwijl Astrid al meer dan 25 jaar kampt met die vermoeidheid.
Niet iedereen heeft zo lang last van die vermoeidheid als Astrid. Het kan ook over gaan. En sterker nog: je kunt proberen de vermoeidheid te verminderen en je energie vergroten. Dat doe je onder andere door rekening te houden met bewegen, voeding, slaap en stress. Deze factoren hebben allemaal invloed op die vermoeidheid. En je kunt er dus voor zorgen dat je meer energie krijgt en dat de vermoeidheid je minder vaak overvalt. Je huisarts kan je hiermee helpen, of en je kunt in de CoachClub van Shit or Shine iemand vinden die jou daarbij kan helpen.
Angst
Angst is en blijft een slechte raadgever. Angst na ziekte, zoals na kanker, komt veel voor en is begrijpelijk. Veel mensen zijn bang dat de ziekte terugkomt of erger zal worden. Zo’n een op de drie kankerpatiënten heeft jarenlang last van forse angstklachten die hun leven in de weg zitten.
Je hebt dan vaak last van veel piekeren, je wordt niet makkelijk gerustgesteld en je slaapt slecht. Het vertrouwen in het lichaam is zoek, hoe weet je nu of de kanker zich weer aan het ontwikkelen is? Je bent er blijkbaar wel gevoelig voor.
Het kan zijn dat je je lichaam ontwijkt, maar het kan ook zijn dat je het overmatig controleert. De spanning is hoog, wat ook weer effect heeft op je emoties. Door die angst wordt je beperkt in je dagelijkse functioneren. Toekomstplannen maken is vaak lastig en de kans op depressie is er ook.
Heb je last van die angst, dan is mijn advies om deze aan te pakken. Ga in gesprek met je huisarts en schakel professionele hulp in. Zijn je klachten zo erg dan kan het Helen Downing Instituut, een onderdeel van de GGZ, uitkomst bieden. Maar dit kan alleen via de huisarts met een indicatie.
Ook kan je zoeken in de CoachClub van Shit or Shine, daar zijn ook coaches en therapeuten die je kunnen begeleiden om je angst onder controle te krijgen en te verminderen. Hierdoor krijg je meer berusting en vertrouwen, wat heel erg prettig is voor je functioneren en je emoties.
Meer lezen?
Meer over Medisch | Langetermijnklachten 10 jaar na borstkankerdiagnose nu in kaart gebracht
Huisarts UMCG onderzocht 700 vrouwen: ‘Meer kans op angst en depressie na borstkanker’ – RTV Noord
